Nakrycie stołu – jak uniknąć błędów savoir-vivre?

Czas odczarować prawidłowe nakrywanie stołu do posiłku. Poniżej przeprowadzimy Cię krok po kroku po każdym etapie przygotowań, co umożliwi Ci stworzenie perfekcyjnej aranżacji stołu.

Zanim na stole wyeksponujesz zastawę, musisz zadbać o bazę. To ona tworzy tło dla całej kompozycji.

Czego potrzebujesz, by przygotować stylowe nakrycie stołu?

• klasyczny biały obrus – kwintesencja elegancji. Jeśli planujesz formalne spotkanie, czysty, wyprasowany biały obrus to strzał w dziesiątkę. Powinien on zwisać z każdej strony stołu na około 20-30 cm. Pamiętaj, że perfekcyjnie przygotowany obrus to połowa sukcesu każdego nakrycia stołu.
• bieżnik i podkładki – na co dzień lub przy mniej formalnych okazjach, możesz śmiało sięgnąć po bieżnik lub stylowe podkładki. Bieżnik ułożony wzdłuż lub w poprzek stołu doda mu charakteru. Podkładki z kolei wyznaczają przestrzeń dla każdego z gości. To świetna alternatywa dla pełnego obrusa, która nadal chroni stół i wygląda szykownie. Pamiętaj, aby podkładki leżały w równej odległości od krawędzi stołu.

Gdy obrus lub bieżnik leży już idealnie, czas na talerze. To wokół nich budujemy całe nakrycie stołu.

Prawidłowe nakrycie stołu krok po kroku zaczyna się od talerza bazowego, tzw. podtalerza. To większy, często dekoracyjny talerz, który zostaje na stole przez większość posiłku. Na nim stawiamy talerz do dania głównego, a na wierzch głęboki talerz na zupę lub mniejszy na przystawkę. Wszystkie talerze powinny znajdować się około 1-2 cm od krawędzi stołu.

A co z pieczywem? Na lewej stronie, nieco powyżej widelców, powinien znaleźć się mały talerzyk na chleb i masło. To bardzo elegancki element, o którym warto pamiętać, tworząc kompletne nakrycie stołu. Ustawienie talerzy to kluczowy element całej aranżacji stołu.

Oto moment, który spędza sen z powiek wielu gospodarzom. Ale spokojnie, jest jedna prosta zasada: używamy sztućców od zewnątrz do wewnątrz. Sztućce układamy w kolejności serwowanych dań.

• Po prawej stronie talerza – zawsze kładziemy nóż (ostr tuberculous do wewnątrz, w stronę talerza!) i łyżkę. Najdalej od talerza znajdzie się łyżka do zupy, a bliżej – nóż do dania głównego. Jeśli planujesz przystawkę rybną, odpowiedni nóż również znajdzie się po prawej stronie.
• Po lewej stronie talerza – tu królują widelce. Podobnie jak przy nożach, układamy je od zewnątrz do wewnątrz. Najdalej od talerza położysz widelec do przystawki, a bliżej – widelec do dania głównego. To proste i logiczne! Prawidłowe nakrywanie stołu wymaga tej konsekwencji.

A co ze sztućcami deserowymi?

Ich miejsce jest nad talerzem. Łyżeczkę deserową i widelczyk do ciasta układamy poziomo. Widelczyk powinien być niżej, z trzonkiem skierowanym w lewo, a nad nim łyżeczka deserowa, z trzonkiem w prawo. Dzięki temu, gdy nadejdzie czas na deseru, goście z łatwością przesuną odpowiedni sztuciec na właściwą stronę talerza. Proste, prawda?

Kieliszki ustawiamy po prawej stronie, powyżej noży. Zazwyczaj tworzą one niewielki trójkąt lub linię skośną. Najbliżej talerza, po prawej stronie, powinien stać kieliszek na wodę. Obok niego, nieco dalej, kieliszek do białego wina, a za nim kieliszek do wina czerwonego.

Pamiętaj, że kieliszki to ważny element nakrycia stołu, dodający mu lekkości i elegancji. Kompletna zastawa powinna zawierać odpowiednie kieliszki do serwowanych napojów.

Serwetki to wisienka na torcie każdego nakrycia stołu. Gdzie je umieścić? Zasady savoir-vivre dają nam kilka opcji:

1. Na talerzu: Najbardziej klasyczne rozwiązanie. Możesz złożyć serwetkę w prosty prostokąt lub stworzyć bardziej fantazyjną formę.
2. Po lewej stronie talerza: Jeśli na talerzu znajduje się już zupa, serwetkę kładziemy obok widelców.
3. W kieliszku: Efektownie zwinięta serwetka włożona do kieliszka na wodę może być piękną dekoracją.

Wybór materiałowych serwetek zamiast papierowych zawsze podniesie rangę spotkania. Dobrej jakości serwetki nie muszą być drogie, a efekt jest nieoceniony.

Jeśli chcesz, by nakrycie stołu zrobiło wrażenie na gościach, warto zadbać także o odpowiednie dekoracje. Na środek stołu idealnie sprawdzą się kwiaty lub świece, które pasują na różne okazje. Oczywiście w okresie świątecznym w kulminacyjnym punkcie stołu w większości polskich domów znajdzie się sianko przykryte obrusem. Wówczas dekoracje można ustawić w pozostałych częściach stołu.

Ustawiając ozdoby, pamiętaj o dwóch zasadach:

1. Dekoracje na stole nie mogą być zbyt wysokie. Goście muszą swobodnie widzieć się wzajemnie.
2. Mniej znaczy więcej. Eleganckie nakrycie stołu nie potrzebuje przepychu. Czasem subtelne kwiaty i kilka świec tworzą lepszy klimat niż bogate stroiki.

Jak stworzyć przytulną atmosferę, nie wydając kroci? Stwórz dekoracje samodzielnie

Choć eleganckie naczynia, sztućce czy kieliszki trudno zastąpić czymś tańszym, to własnoręcznie wykonane dekoracje są doskonałym sposobem, by zaoszczędzić na aranżacji. Wykonując samodzielnie kompozycje kwiatowe zaoszczędzisz naprawdę sporą sumkę, gdyż ceny artykułów dekoracyjnych – nawet tych oznaczonych jako "najniższa cena" – są mocno zawyżone.

Teraz, gdy już wiesz, co ustawić w pierwszej kolejności i jak przygotować naczynia do jedzenia, czas odpowiedzieć na najczęściej zadawane pytania.

Kluczem jest spójność i dbałość o detale. Wybierz czysty, wyprasowany obrus, postaw na jednolitą zastawę, prawidłowo ułóż sztućce i kieliszki, a na koniec dodaj subtelne dekoracje jak kwiaty czy świece. Prawidłowe nakrywanie stołu to sekret elegancji.

Formalna nazwa to po prostu "nakrycie stołu" lub "aranżacja stołu". W gastronomii używa się też francuskiego terminu mise en place, który odnosi się do pełnego przygotowania miejsca pracy, w tym właśnie nakrycia stołu.

Choć klasyfikacji jest wiele, najczęściej wyróżnia się:

1. Nakrycie podstawowe (codzienne): Talerz, widelec, nóż, szklanka. Idealne na co dzień.
2. Nakrycie nieformalne: Dodajemy talerzyk na pieczywo, kieliszek do wina, łyżkę do zupy i sztućce deserowe.
3. Nakrycie formalne: Pełen zestaw – podtalerz, kilka rodzajów talerzy, komplet sztućców do różnych potraw, kilka rodzajów kieliszków. To nakrycie stołu zgodne z najbardziej rygorystycznymi zasadami.
4. Nakrycie bufetowe: Naczynia i sztućce są zebrane w jednym miejscu, a goście sami się obsługują.
5. Nakrycie do konkretnego posiłku: Np. śniadaniowe lub do podwieczorku (z filiżanką i talerzykiem na ciasta).

Pamiętaj, że nakrycie stołu to coś więcej niż tylko rozłożenie talerzy. To forma sztuki i wyraz szacunku dla Twoich gości. To sposób na stworzenie przytulnej atmosfery, która sprawi, że wspólny posiłek stanie się prawdziwym przeżyciem. Nie bój się eksperymentować! Nawet proste nakrycie stołu na co dzień sprawia, że zwykły obiad smakuje lepiej. Teraz, gdy znasz już zasady savoir-vivre, każde Twoje nakrycie stołu będzie małym arcydziełem. Do dzieła!