Gdy nadchodzi jesień i wszyscy zachwycają się kolorowymi liśćmi, sadownicy nie mogą doczekać się swoich zbiorów jabłek. Świeże jabłka są doskonałym dodatkiem do domowych wypieków, a jeśli wybierzemy odpowiedni termin zbioru to ich smakowitość zachowa się także na długo w trakcie zimy. W artykule podpowiemy Ci, jak zbierać, zrywać i przechowywać jabłka, by jak najdłużej zachowały one swój przepyszny smak.
Spis Treści
Kiedy zbierać jabłka na zimę? Optymalny termin zbioru
Choć sad może obfitować w owoce już od sierpnia, to warto się powstrzymać od zrywania nim osiągną one pełną dojrzałość. Optymalny termin zbioru jabłek wypada w okolicach października i listopada. Jest on jednak uwarunkowany wieloma czynnikami zewnętrznymi, takimi jak: pogoda, wilgotność czy kalendarz biodynamiczny. Najwcześniej witamy papierówki, które są idealne na szarlotkę czy mus, a najpóźniej typowo jesienne odmiany jabłek, tj. Ligol, Szampion czy Antonówka.
Rajskie jabłka – kiedy zbierać?
Zbiór owoców w dużym stopniu może być uzależniony także od odmiany jabłek. Przykładowo, rajskie jabłuszka najlepiej smakują, jeśli są zebrane pod koniec sierpnia. Te konkretne odmiany są najczęściej wykorzystywane na tzw. rajską nalewkę, która jest złotym trunkiem na wszelkie zimowe przeziębienia czy choroby.
Jak ocenić dojrzałość jabłek?
Warto jednak wykorzystać metody, które pozwalają sprawdzić, czy jabłka są gotowe do zbioru.
Do najpopularniejszej należy obrócenie owocu o 90 stopni. Jeśli ogonek owocu odrywa się od gałęzi, to można powoli rozpoczynać zbiory. Innym sposobem jest nacięcie jabłka i sprawdzenie koloru jego pestek. Jeśli pestki są białe, to znaczy, że musisz dać owocom jeszcze trochę czasu na dojrzewanie. Szeroki i głęboki kielich oraz brązowe pestki będą oznaczać, że jabłko jest w pełni dojrzałe i należy je zerwać.
Jeśli zależy Ci na tym, by precyzyjne określić dojrzałość jabłka i gruszki, pomocnym narzędziem może być test skrobiowy. Do jego wykonania wykorzystuje się płyn Lugola. Owoce przekrojone w poprzek spryskuje się roztworem jodu. Co daje taki test? powierzchnia, która zawiera skrobię (niedojrzałe jabłko) przybiera kolor granatowy. Test skrobiowy może także ocenić oparzenia posłoneczne jabłek. Jeśli zabarwiają się one nieregularnie, to oznacza, że mogą być poparzone słońcem, co wpłynie na trudności z ich przechowywaniem. Takie zbiory najlepiej od razu wykorzystać na przetwory.
Jak zbierać jabłka i gruszki?
Niezależnie od tego, czy to jabłoń, czy to grucha, plony zawsze zbieramy od zewnętrznej części korony drzewka. Kierujemy się do wewnątrz i ku górze. Najpierw zbieramy dolną część jabłoni, aż dotrzemy do czubka drzewa.
Jak szybko zrywać jabłka?
Wiele sadowników zastanawia się, jak zrywać jabłka szybciej. Tutaj z pomocą przychodzi wiele narzędzi i maszyn takich jak:
- ręczna maszyna do zbierania jabłek,
- kombajn do zbierania jabłek,
- czy popularny zbierak do owoców.
O ile zbierak czy ręczny przyrząd nie powinny wpłynąć negatywnie na kondycję owoców, o tyle wybierając kombajn możemy zaryzykować utratą jakości. Zgniecenia czy przecięcia zbieranych owoców są częste przy zastosowaniu takich metod. Zdecydowanie lepszym wyborem będzie ręczne zbieranie na bezpiecznej drabinie.
Do zbioru jabłek najlepiej sprawdzą się drabiny teleskopowe z podestem. Łatwo schowasz je, gdy nie będziesz ich potrzebować, a dzięki teleskopowemu mechanizmowi możesz łatwo dosięgnąć najwyższych szczytów jabłoni, nie ryzykując swoim bezpieczeństwem.
Jakie odmiany jabłek nadają się do przechowywania na zimę?
Wśród poszczególnych odmian, które mogą być przeznaczone do przechowywania, należy wymienić:
- Topaz,
- Freiherr von Berlepsch,
- Roter Boskoop,
- Pilot.
Gdzie przechowywać jabłka w domowych warunkach?
Przechowywane owoce nie mogą być położone w byle jakim miejscu. Aby zachowały odpowiednią jędrność owoce należy umiejscowić we właściwych warunkach, np:
- na balkonie,
- w piwnicy,
- w chłodnym i ciemnym magazynie
Jak przechowywać jabłka na zimę?
Przechowywanie jabłek na zimę wcale nie jest prostym zadaniem. Jest sporo zasad, których należy przestrzegać, by owoce nie uległy uszkodzeniu. Niewłaściwe przechowywanie może spowodować dalszy, niepożądany proces dojrzewania i finalne zgnicie zbiorów.
Podstawowe warunki przechowywania jabłek obejmują:
- idealna temperatura przechowywania jabłek wynosi ok. 0-4 stopni Celsjusza – przy niższej temperaturze jabłka zmarzną, a przy wyższej zbyt przejrzeją.
- zapewnienie odpowiedniej wilgotności powietrza – suche pomieszczenia są zabójstwem dla smakowitości jabłek. Owoce powinny być przechowywane w miejscu o dużej wilgotności dochodzącej nawet do 90%. Idealnie w tym celu sprawdzi się wilgotna piwnica lub balkon. Możesz zapobiec dojrzewaniu jabłek nakrywając skrzynki z owocami folią perforowaną lub przechowując jabłka lub gruszki w perforowanych torbach plastikowych. W taki sposób zmniejszysz uwalnianie etylenu, który sprawia, że owoc zaczyna gnić i się psuć.
- jabłka należy przechowywać w ciemnym pomieszczeniu – słońce bezlitośnie może zniszczyć zbiory.
Jeśli nie chcesz, by zbiory uległy uszkodzeniu, to co najmniej raz w tygodniu wykonaj przegląd owoców. Pozostaw w skrzynce wyłącznie owoce bez uszkodzeń i bez oznak gnicia.Porada
Jeśli nie chcesz, by zbiory uległy uszkodzeniu, to co najmniej raz w tygodniu wykonaj przegląd owoców. Pozostaw w skrzynce wyłącznie owoce bez uszkodzeń i bez oznak gnicia.
Jak przechowywać suszone jabłka?
Nieco inaczej muszą być przechowywane suszone gruszki i jabłka. Owoce muszą być z dala od promieni słonecznym w ciemnym pomieszczeniu, jednak dla nich najlepsza temperatura wynosi około 15 stopni. To oznacza, że suszone jabłka zdecydowanie nie należy umieszczać wspólnie ze zbiorami, gdyż ich idealne warunki termiczne są mocno rozbieżne.
W czym przechowywać suszone jabłka?
Suszone jabłka można przechowywać w hermetycznie zamkniętym opakowaniu. Świetnie sprawdzi się do tego słoik, pudełka czy bardzo ciasno zawiązane tkaniny.
Jak długo można przechowywać jabłka?
Jeśli zapewnisz idealne warunki przechowywania jabłek, to mogą one zachować doskonały smak nawet do 6 miesięcy. Wiele jednak zależy od dojrzałości zbiorczej przy zrywaniu. Jeśli będą zerwane zbyt wcześnie lub, wręcz przeciwnie, zbiór będzie zbyt późny, to owoce mogą szybciej stracić swoje właściwości.
Choroby przechowalnicze jabłek, które warto znać
Oczkowanie jabłek
Choroba wywoływana przez grzyby nazywana również gorzką zgnilizną. Źródłem zakarzenia są zarodniki konidialne, które przenoszone są wraz z kroplami deszczu. Na jabłku pojawiają się jasnobrązowe lub ciemnobrązowe plamy.
Najczęściej występuje na odmianach: Ligol, Gala, Pinova.
Szara pleśń
Na początku zgnilizna nie jest widoczna na skórce, lecz w kielichu jabłka. Po czasie pojawia się na skórce w postaci brązowo gnilnych plam.
Najczęściej występuje na odmianach: Gloster, Gala, Ligola, Elstal
Brunatna zgnilizna
Na początku występuje wyłącznie mała plamka gnilijna wokół skórki, które następnie zaczyna obejmować cały owoc (w tym także miąższ). Choroba przechowalnicza uwydatnia się dość szybko, gdyż już w pierwszych tygodniach.
Zamierzasz przechowywać większe zbiory i boisz się że zaatakują je jakieś szkodniki? Niestety chorób przechowalniczych jabłek jest dość sporo. Poniżej wymieniliśmy te najpopularniejsze. Poznaj je wszystkie wraz z precyzyjnymi objawami chorób.